Żywienie dojelitowe, inaczej enteralne, oznacza podaż składników odżywczych, mineralnych i witamin pod postacią diety przemysłowej lub miksu kuchennego do światła przewodu pokarmowego. Żywienie enteralne wymaga podaży drogą doustną, przez zgłębnik lub przez przetokę odżywczą [1].
Kiedyś sądzono, iż błonnik pokarmowy to zbędny balast – skoro nie jest przyswajalny, nie dostarcza substancji odżywczych, najlepiej byłoby go wyeliminować z jadłospisu. Przełom w tej dziedzinie nastąpił w trzeciej dekadzie ubiegłego stulecia. Co się zmieniło? Czym jest dieta bogatoresztkowa/dieta błonnikowa? Naukowcy zauważyli wówczas, że stosujący dietę bogatoresztkową, czyli obfitującą w potrawy o dużej zawartości błonnika, mieszkańcy najnędzniejszych zakątków Afryki są w zdecydowanie lepszej kondycji niż dobrze sytuowani obywatele krajów Zachodu. Ci drudzy, jedzący głównie przetwory z rafinowanej mąki i nierzadko mogący sobie pozwolić na dania mięsne, częściej zapadali zwłaszcza na uciążliwe dolegliwości jelit, chociaż nie tylko. Od tamtej pory stopniowo zaczęła się rozwijać kariera błonnika, który do dziś jest uznawany za jeden z żywieniowych hitów. Dzięki diecie bogatoresztkowej wielu osobom udaje się zwalczyć rozmaite choroby cywilizacyjne albo skutecznie im zapobiegać. Dziś o tym, na czym polega dieta bogata w błonnik! Poznaj także dieta bogata w błonnik przepisy, które zaskoczą! Nieocenione walory diety wysokobłonnikowej. Jakie są rodzaje błonnika? Wyróżnia się dwa rodzaje błonnika: rozpuszczalny i nierozpuszczalny. Do pierwszej grupy należą pektyny, beta – glukany czy inulina, do drugiej – np. celuloza i hemiceluloza, a także całkiem niedawno odkryta skrobia oporna. Wszystkie frakcje błonnikowe mogą pełnić znaczącą rolę profilaktyczną bądź leczniczą, pośrednio lub bezpośrednio pozytywnie oddziałując na cały ludzki organizm. Dieta bogatoresztkowa jadłospis i korzyści Oto najważniejsze korzyści, jakie daje dieta wysokoresztkowa: reguluje pracę jelit stymuluje wzrost pożytecznej mikroflory jelitowej, a w konsekwencji wzmacnia układ immunologiczny jest niezastąpionym elementem kuracji odchudzających; zwiększając z żołądku swoją objętość, chroni przed nadmiernym apetytem, ponadto bierze udział w przemianach metabolicznych oraz ogranicza przyswajalność cukrów i tłuszczów z pokarmów, czyli zmniejsza kaloryczność zjadanych posiłków normuje poziom glukozy i cholesterolu we krwi stanowi naturalny detoks – pomaga oczyścić krew i wszystkie komórki z najróżniejszych toksyn produkty z dużą ilością błonnika są też bogate w witaminy, mikroelementy, aminokwasy i przeciwutleniacze, dlatego dieta wysokobłonnikowa może zapobiegać wszelkim stanom zapalnym, a nawet nowotworom, w szczególności rakowi jelita grubego. Dieta resztkowa – bezcenny oręż w batalii o zdrowie! Jakie produkty z dużą ilością błonnika warto wykorzystać? Istnieją liczne sytuacje, w których zaleca się stosować dietę bogatą w błonnik. Wśród nich warto wymienić takie przypadki, jak: osłabiona odporność – dzięki prebiotycznym (czyli potęgującym rozwój pożytecznych bakterii w jelitach) właściwościom błonnika, cukrzyca, miażdżyca, nadwaga i otyłość, zaparcia, biegunki – tutaj pomagają żelujące frakcje błonnika, obecne np. w siemieniu lnianym, spowolniona przemiana materii, nadmiar toksyn w organizmie, spowodowany chociażby przez niewłaściwą dietę czy długotrwały pobyt w szkodliwych ekologicznie warunkach. Dla kogo lepsza będzie dieta drobnoresztkowa? Czy dieta bogatoresztkowa dla dzieci jest odpowiednia? Nie wszyscy mogą korzystać z dobrodziejstw diety resztkowej. Odradza się ją pacjentom z przewlekłymi stanami zapalnymi jelit, wrzodami żołądka czy dwunastnicy (choć tutaj pożyteczny może okazać się błonnik żelujący – od dawna wrzodowcom aplikuje się kleiki z siemienia lnianego), a także osobom w podeszłym wieku, u których przewód pokarmowy na ogół szwankuje oraz małym dzieciom. Im przeważnie rekomenduje się dietę drobnoresztkową, która jest przeciwieństwem diety bogatoresztkowej, czyli opiera się na żywności ubogiej w błonnik, zwłaszcza jego nierozpuszczalne frakcje. W dwóch ostatnich przypadkach sprawa nie jest wszakże tak jednoznaczna. Nieraz zaleca się seniorom zwiększyć w diecie ilość błonnika, by pobudzić do lepszej pracy rozleniwione jelita. To samo dotyczy dzieci, przede wszystkim tych w wieku przedszkolnym, gdyż u nich stosunkowo często obserwuje się problemy z zaparciami. Kwestia diety bogatoresztkowej dla dzieci budzi kontrowersje również dlatego, że błonnik może zmniejszać wchłanialność niektórych ważnych składników pokarmowych, tj. białka, wartościowe kwasy tłuszczowe czy pierwiastki, szczególnie wapń, magnez, cynk i żelazo. Rodzi to ryzyko niedoborów żywieniowych. Jednak ostatnio coraz więcej ekspertów skłania się do tezy, że antyodżywczy wpływ wywiera nie sam błonnik, tylko obecny w błonnikowych potrawach kwas fitynowy – który zresztą jednocześnie jest substancją pożyteczną; działa przeciwutleniająco i detoksykująco. W każdym razie, u konsumentów z tych dwóch grup wiekowych do błonnika warto podchodzić ze sporą ostrożnością. Jednym przyniesie on wymierne pożytki, innym zaszkodzi. Dieta bogatoresztkowa dla dzieci nie powinna być wdrożona bez konsultacji z pediatrą. Dieta bogata w błonnik: Gdzie znajdziemy błonnik? Nie bez przyczyny na niedobór błonnika z reguły nie cierpią wegetarianie, a tym bardziej weganie, których jadłospis bazuje na niskoprzetworzonych potrawach z roślin. U mięsożerców bywa z tym różnie. Błonnik występuje wyłącznie w produktach roślinnych – i to nie wszystkich. Nie ma go w cukrze, miodzie, klarownych sokach czy rafinowanej skrobi. Do produktów z dużą ilością błonnika należą: wszystkie warzywa, zwłaszcza buraki, marchew, kapusta, kalarepa, kalafior, brokuły, jarmuż, korzeń selera itp., owoce świeże, np. jabłka i gruszki (bogate szczególnie w pektyny), jagody, maliny, jeżyny, truskawki, śliwki, brzoskwinie, czereśnie, porzeczki, owoce suszone: figi, rodzynki, morele, śliwki, nasiona roślin strączkowych: fasola, groch, soczewica, ciecierzyca, bób, soja – stanowią cenne źródło rozpuszczalnych frakcji błonnika, orzechy, migdały, nasiona roślin oleistych, tj. dyni, słonecznika, sezamu, konopi siewnych, lnu, szałwii hiszpańskiej (chia), czarnuszki, wiesiołka, przetwory zbożowe nierafinowane: chleb razowy, gruboziarniste kasze (gryczana, pęczak), brązowy ryż, pełnoziarnisty makaron, płatki zbożowe – zwłaszcza owsiane, bogate w beta – glukany, otręby – pszenne, żytnie, orkiszowe, owsiane. Źródło: Warto zauważyć, że na zawartość błonnika niemały wpływ ma obróbka kulinarna. Grubo obierane warzywa czy owoce będą miały go mniej, gdyż jest on umiejscowiony głównie w warstwach zewnętrznych rośliny. To samo dotyczy ziarna zbóż – im bliżej okrywy nasiennej, tym więcej substancji błonnikowych. Z kolei w zbyt długo gotowanych produktach zbożowych, np. makaronach lub kaszach, błonnik zmienia się w przyswajalną skrobię. Z tego powodu dietetycy radzą gotować makaron na modłę włoską – al dente. Przykładowy jadłospis w diecie bogatoresztkowej Jak zastosować dietę bogatobłonnikową w praktyce? W ciągu dnia możemy zjadać np. Na śniadanie: płatki owsiane z naturalnym jogurtem, świeże owoce, w szczególności sezonowe, a do tego pijemy kawę zbożową lub zieloną herbatę. Na obiad: zupę wielowarzywną, z różnorodnych, nie rozgotowanych jarzyn, gotowaną rybę, kaszę gryczaną, surówkę z tartej marchwi i jabłka, zaś całość może zwieńczyć niesłodzony kompot, najlepiej z dodatkiem przypraw korzennych – będzie to znakomity, niskokaloryczny i witaminowy deser. Na podwieczorek: garść orzechów lub migdałów. Na kolację: jajecznicę na parze ze szczypiorkiem bądź inną zieleniną, pieczywo razowe, sałatkę z pomidorów i zielonej sałaty z niewielką ilością oliwy; kończąc ostatni posiłek, warto wypić napar z uspokajających ziół, tj, rumianek lub melisa. Dieta bogatoresztkowa jadłospis Oto cztery propozycje wysokobłonnikowych dań! Dieta resztkowa – Faszerowana papryka Dużą czerwoną paprykę przekrawamy i usuwamy z niej pestki. Kilka łyżek brązowego ryżu gotujemy do miękkości, studzimy, dodajemy trochę kurkumy, mielonego kminku oraz czarnego pieprzu i całość mieszamy. Ryżową masę wkładamy do każdej z dwóch połówek papryki, na niej umieszczamy parę wydrylowanych oliwek. Nadziane warzywo powinno zapiekać się w piekarniku mniej więcej przez kwadrans. Najlepiej serwować na gorąco, np. jako przystawkę przed wykwintną kolacją. Dieta bogatoresztkowa przykładowy jadłospis – pasta z soczewicy Pół szklanki soczewicy ugotować, ostudzić, zmiksować na gładką masę, po czym połączyć z łyżką nierafinowanego oleju, np. lnianego, dyniowego albo konopnego, a na koniec dodać trochę przypraw bądź siekanych ziół. Pasta będzie znakomita do razowego pieczywa lub jako nadzienie do naleśników czy pierogów – oczywiście wyrobionych z pełnoziarnistej mąki. Dieta bogatobłonnikowa – warzywny koktajl Surowy obrany burak średniej wielkości, niedużą marchew i kawałek korzenia selera drobno kroimy; dodajemy łyżkę zmielonych nasion lnu, trochę świeżych ziół, tj. bazylia, oregano, natka pietruszki, tymianek; wszystkie produkty łączymy z przegotowaną wodą o temperaturze pokojowej (ok. 3/4 szklanki); całość umieszczamy w blenderze i miksujemy na najwyższych obrotach, aż uzyska jednolitą, płynną konsystencję. Z podanej ilości składników uzyskamy dwie porcje napoju. Dieta drobnoresztkowa – błonnikowy deser Jedno dość duże jabłko dokładnie szorujemy, ale nie obieramy, by nie pozbywać się ukrytego głównie bezpośrednio pod skórą błonnika; przepoławiamy owoc i wydrążamy gniazda nasienne; do wnętrza jednej połówki wkładamy farsz, przygotowany z łyżki namoczonych w wodzie otrąb owsianych i kilku pokrojonych na słupki migdałów, nadzienie można doprawić, dodając np. szczyptę zmielonego cynamonu. Na wierzch nakładamy drugą połówkę jabłka. Umieszczamy owoc w nagrzanym piekarniku, po czym zapiekamy przez parę minut. Wyjmujemy i możemy podawać od razu, jeszcze gorący rarytas, albo poczekać aż nieco ostygnie – w takim wypadku świetnie zaprezentuje się w towarzystwie położonej na szczycie dekoracji z gęstego jogurtu naturalnego. O czym należy pamiętać, stosując dietę resztkową? Dieta bogata w błonnik Na koniec trzy praktyczne rady dotyczące diety bogatej w błonnik! Po pierwsze: błonnik daje pożądane rezultaty tylko wtedy, gdy organizm jest optymalnie nawodniony. Im więcej zjadamy produktów z dużą zawartością błonnika, tym więcej powinniśmy pić. Po drugie: do błonnika trzeba się przyzwyczaić. Należy wprowadzać go do jadłospisu stopniowo, zaczynając od mniejszych dawek, bowiem w przeciwnym wypadku można sobie zafundować poważne perturbacje żołądkowe. Po trzecie: nawet w diecie bogatej w błonnik nie można przesadzać z jego ilością. Każdy inaczej toleruje różne porcje tego składnika. Dla jednych korzystnie będzie zjadać 40 g substancji błonnikowych dziennie, inni doskonale będą się czuć, gdy zwiększą dobową dawkę do 60 czy nawet 70 g. Najlepiej samemu wypróbować, jaka ilość nie spowoduje negatywnych skutków ubocznych, a przyniesie oczekiwane efekty. Jest to kwestia indywidualna. Źródło: Zakład Higieny i Dietetyki Uniwersytetu Jagiellońskiego:
Dieta wegańska jest rodzajem sposobu odżywiania, w którym nie spożywa się żadnych produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym: mięsa i ryb (również odzwierzęcej żelatyny czy podpuszczki wykorzystywanej do produkcji serów), oraz produktów zawierających składniki pochodzenia zwierzęcego, takich jak cukier pudrowy, kazeina itp
Dieta bogatoresztkowa to jadłospis bogaty w błonnik pokarmowy, nazywany też włóknikiem lub substancjami resztkowymi. To właśnie ten składnik produktów roślinnych ma udowodnione działanie profilaktyczne przeciwko cukrzycy, chorobom układu krążenia i przewodu pokarmowego, z przede wszystkim wspomaga trawienie. Sprawdź, jak działa na organizm i jak wygląda wysokobłonnikowa dieta lecznicza – oraz kto powinien ją stosować, a kto to jest dieta bogatoresztkowa?Dieta bogatoresztkowa to jadłospis o wysokiej zawartości błonnika pokarmowego, którego źródłem są naturalne zboża, warzywa i owoce, nasiona roślin strączkowych oraz orzechy, pestki i inne pokarmowy stanowi różnorodną grupa związków należących do węglowodanów. Stanowią one pozostałości komórek roślinnych (ew. pochodzą z tych zwierzęcych, np. owadów) i są one oporne na działanie enzymów trawiennych w organizmie człowieka. Z tego powodu ulegają najwyżej częściowemu strawieniu i w tej postaci docierają do jelita grubego, gdzie w procesie fermentacji bakteryjnej są rozkładane do związków korzystnych dla zdrowia, ale też zapewniających energię (ok. 2 kcal na 1 g błonnika) oraz gazów – oprócz dwutlenku węgla to metan i energii odzyskiwanej z błonnika zależy od składu mikroflory jelitowej, ma więc ma znaczący wpływ na masę ciała. Zbadano, że u osób z otyłością jest on inny niż u tych licznej grupy związków błonnikowych należą celuloza i hemicelulozy, ligniny, pektyny, woski, gumy i śluzy roślinne, oligosacharydy i fruktooligosacharydy takie jak fruktany i glukany czy skrobia oporna na enzymy błonnikowe dzieli się na rozpuszczalne i nierozpuszczalne w wodzie. Te rozpuszczalne w wodzie, do których należą pektyny, niektóre hemicelulozy oraz gumy i śluzy, mają właściwości żelujące, dzięki czemu wchłaniają duże ilości wody wraz z rozpuszczonymi w niej składnikami. W ten sposób działają odtruwająco, obniżają poziom cholesterolu we krwi, a także pomagają zredukować stężenie glukozy. Tym samym wspomagają profilaktykę chorób metabolicznych, krążeniowych oraz nadwagi i nierozpuszczalny w wodzie może wchłaniać pewne jej ilości, co prowadzi do zwiększenia objętości treści pokarmowej. Drażni też ściany jelit, co powoduje przyspieszenie ich perystaltyki i częstsze wypróżnienia. Należą do niego związki takie jak celuloza, część hemiceluloz i zwyczajowej diecie ok. 50 proc. błonnika zapewniają zboża, 30-40 proc. pochodzi z warzyw, ok. 16 proc. – z owoców, a ok. 3 procent dostarczają pozostałe produkty. Korzyści z diety bogatobłonnikowejStosowanie diety bogatoresztkowej wiąże się z korzyściami zdrowotnymi, które wynikają z fizjologicznego działania błonnika. Trzeba jednak pamiętać zaznaczyć, że dobroczynne działanie błonnika ma miejsce tylko wtedy, gdy do organizmu dostarcza się jednocześnie odpowiednie ilości wody. Korzyści zdrowotne ze spożywania odpowiednich ilości błonnika to i leczenie zaparć oraz hemoroidów, utrzymanie prawidłowego składu mikroflory jelita grubego, poprawa zaopatrzenia w niektóre składniki odżywcze pod wpływem działania mikroflory bakteryjnej, witaminy z grupy B, profilaktyka miażdżycy poprzez poprawę lipidogramu krwi, redukcja poziomu cholesterolu LDL i trójglicerydów, profilaktyka zespołu metabolicznego i cukrzycy typu 2 poprzez redukcję poziomu glukozy we krwi oraz zmniejszenie wydzielania insuliny oraz insulinooporności, profilaktyka otyłości i wspomaganie odchudzania związana z niską kalorycznością błonnika, jego działaniem wchłaniającym wodę oraz spowalniającym trawienie i sycącym, poprawa nawodnienia organizmu związana z wchłanianiem wody przez błonnik, wspomaganie oczyszczania jelit i detoksykacji organizmu, co przyczynia się do zmniejszenia ryzyka rozwoju raka grubego i innych nowotworów w organizmie, a także chorób jelit czy wątroby i woreczka żółciowego. Dawki błonnika istotne dla profilaktyki chorób to 20-30 g dziennie, a najlepiej 30-40 g na dzień. Ochronnie dla układu pokarmowego działa już porcja wynosząca 25 g. Tymczasem polska dieta z ledwością pokrywa to celu zwiększenia spożycia błonnika niezalecane jest sięganie po dodatki takie jak otręby, łuski, a także proszki, tabletki i kapsułki błonnikowe. Nie stanowią one dobrej alternatywy dla zbilansowanej diety i naruszają naturalne proporcje związków błonnikowych. Ich zachowanie zapewnia właściwe tempo przesuwania się treści pokarmowej w układzie trawienia, nie powodując zaparć ani nie pobudzając nadmiernie perystaltyki bogatoresztkowa – wskazania i przeciwwskazaniaBogatoresztkowa dieta przyniesie korzyści osobom z najpowszechniejszymi problemami zdrowotnymi. Jej stosowanie należy jednak skonsultować z lekarzem, ponieważ może wpływać na działanie leków albo sprawiać, że będę potrzebne niższe ich dawki, w przypadku chorych na cukrzycę t. 2. Zwiększenie spożycia błonnika powinno przy tym polegać na wprowadzeniu jego różnorodnych źródeł. Zbilansowanej pod tym kątem diety nie zastąpią suplementy błonnikowe w postaci tabletek czy proszków. Najlepiej stosować je w niewielkich ilościach według wskazań producentów i wybierać naturalne produkty takie jak siemię lniane, babka płesznik i jajowata, nasiona chia czy błonnikowe płatki owsiane o wysokiej zawartości bogatoresztkowa jest polecana w przypadkach takich jak:nadwaga i otyłość, zaparcia atoniczne, hemoroidy, uchyłkowatość jelita grubego – poza okresem ostrego zapalenia uchyłków, kamica żółciowa – poza stanami ostrymi, zaburzenia glikemii, stan przedcukrzycowy i cukrzyca, zaburzenia lipidowe, hiperlipidemia, choroby serca i układu krążenia, inne choroby zapalne – dieta bogatoresztkowa jest bogata w przeciwzapalne antyoksydanty, zaburzenia odporności. Przeciwwskazania do stosowania diety bogatoresztkowej:stany zapalne żołądka, w tym choroba wrzodowa, stany zapalne jelit, w tym choroba Crohna-Leśniowskiego, stany zapalne trzustki, stany zapalne dróg żółciowych, nieżyty przewodu pokarmowego, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, stany pooperacyjne, stan po zmniejszeniu żołądka, choroby zakaźne, stany niedoboru białka, stany niedożywienia, stany niedoboru składników mineralnych, w tym anemia i osteoporoza. Powyższy zestaw przeciwwskazań to efekt działań ubocznych błonnika polegających na wiązaniu przez niektóre jego frakcje ważnych składników obecnych w treści pokarmowej, takich jak związki mineralne oraz substancje zawarte w suplementach diety i spożycie błonnika, zwłaszcza z niektórych produktów (dla każdego to nieco inny zestaw, ale często działa tak ten ze zbóż chlebowych), powoduje początkowo wzdęcia i gazy, a także bóle brzucha i luźne stolce. Jednoczesny niedobór wody przy spożywaniu większej ilości suchych produktów zamiast przewagi warzyw i owoców prowadzi jednak do bogatoresztkowa nie jest polecana osobom narażonym na niedobory składników mineralnych:kobiety w ciąży i karmiące piersią, dzieci, osoby w podeszłym wieku, osoby z zaburzeniami gospodarki mineralnej. Domowe sposoby na wzdęcia i gazy. Jak poradzić sobie z tą uciążliwą dolegliwością?Co robić przy biegunce? Przyczyny, rodzaje, objawy i leczenie rozwolnienia Dieta bogatoresztkowa dla dzieci – zaleceniaDostępne badania wskazują, że dzieci w grupie wiekowej 10-12 lat spożywają ok. 19-22 g błonnika dziennie (chłopcy więcej niż dziewczynki). Według zaleceń Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) to poziom prawidłowy (ok. 19 g dziennie), podczas gdy młodzieży w wieku 16-18 lat zaleca się dawkę 21 g spożycie błonnika dla małych dzieci zależy od wieku:1-3 lata – 10 g błonnika na dobę, 4-6 lat – 14 g błonnika na dobę, 7-9 lat – 16 g błonnika na dobę. Ze względu na procesy wzrostu i dojrzewania organizmu dzieci i młodzież nie powinny spożywać nadmiernych ilości błonnika, by nie ograniczać przyswajania z diety niezbędnych związków mineralnych. Z tego powodu nie powinny przyjmować otrąb ani suplementów diety z po kulki mocy z suszonych owoców, mielonych orzechów, pestek i superproduktów jest dobrym sposobem na zalecane na diecie bogatoresztkowej zwiększenie spożycia błonnika. To znaczni lepsze rozwiązanie niż spożywanie wysokobłonnikowych dodatków takich jak otręby. silviarita/ diety bogatoresztkowejDieta bogatoresztkowa lecznicza to jadłospis spełniający warunki tzw. żywienia podstawowego, wzbogacony w błonnik pokarmowy i zasady diety bogatoresztkowej:Warzywa i owoce w dawce min. 1 kg na dzień – spożycie owoców powinno wynosić co najmniej 500 g, min. 500 g warzyw należy spożyć w postaci surowej lub gotowanej. Szklanka napoju z rana – zaleca się wypijanie szklanki płynów po wstaniu z łóżka, najlepiej wody z dodatkiem łyżeczki laktozy w przypadku jej dobrej tolerancji. Wypijanie 2-2,5 litra napojów dziennie – najlepiej, gdy jest to głównie woda. Jeden jogurt z żywymi bakteriami kwasu mlekowego dziennie – zaleca się spożywanie go z dodatkiem świeżych owoców, siekanych orzechów, siemienia lnianego i ew. laktozy jako drugie śniadanie lub podwieczorek. Codzienny posiłek wegetariański – należy spożywać co najmniej jeden posiłek bezmięsny dziennie. Nieprzetworzone zboża w posiłkach – polecane są kasze będące całym ziarnem, np. pęczak pszenny, orkisz, proso. Pełnoziarniste produkty zbożowe – nieoczyszczone ziarna powinny zastąpić te wytworzone z białej mąki. Brak pokarmów spowalniających perystaltykę jelit – niewskazane jest kakao, czekolada, czerwone wino, czarna herbata, biała mąka. Polecanym źródłem błonnika w diecie bogatoresztkowej są mielone, odtłuszczone nasiona lnu, które obfitują w błonnik rozpuszczalny w wodzie o działaniu ochronnym dla śluzówki przewodu pokarmowego 3mpstudio/ bogatoresztkowa – produkty zalecane oraz niewskazaneDieta bogatoresztkowa stosowana leczniczo wymaga zwiększenia spożycia określonych produktów z jednoczesnym wyeliminowaniem lub ograniczeniem innych, tych obfitujących w tłuszcz. Większe spożycie tłuszczu wiąże się obniżeniem udziału włókna w diecie, przez co jest zalecane na diecie bogatoresztkowej to głównie te naturalne, czyli jak najmniej nieprzetworzone, a zwłaszcza nieoczyszczone produkty roślinne:chleb żytni razowy, chleb żytni sitkowy, chleb żytni litewski, pumpernikiel, chleb z otrębami, pieczywo chrupkie pełnoziarniste, mąka żytnia i pszenna z niskiego przemiału (typ oznaczony wysoką liczbą), kasza gryczana, jęczmienna, jaglana, dobrze ugotowana i nie przecierana lub zapiekana, płatki owsiane, Warto przeczytać również:O tych właściwościach owsianki możesz nie wiedzieć. Jak ją zrobić, by była pyszna?Dieta owsiankowa – jak działa jedzenie owsianki?kiełki pszenne, mleko odtłuszczone, fermentowane napoje z odtłuszczonego mleka, twaróg i biały ser z chudego mleka, ograniczone ilości śmietanki do 9 proc. tłuszczu, ograniczone ilości świeżego masła, białka jaja i do 2 żółtek tygodniowo, chude mięso wołowe, cielęce i drobiowe, wędzone, gotowane, duszone bez tłuszczu, w galarecie z odtłuszczonego wywaru, pieczone we własnej wilgoci, chuda szynka i polędwica, chude ryby, dorsz, karmazyn, sandacz, szczupak, lin, gotowane, w galarecie z odtłuszczonego wywaru, faszerowane, pieczone we własnej wilgoci, ograniczone ilości olejów roślinnych takich jak słonecznikowy, sojowy, arachidowy i oliwa, ziemniaki gotowane i pieczone w mundurkach, gotowane z wody, purée z chłodnym mlekiem, wszystkie warzywa, jako surówki, gotowane, duszone bez tłuszczu, soki warzywne wszystkie owoce, surowe, w kompocie bez cukru, galaretki, zupy na wywarach z włoszczyzny jarzynowe, krupniki, mleczne, owocowe, klarowne i zagęszczane zawiesiną z mąki i mleka, sosy na wywarze z woszczyzny, na odtłuszczonych wywarach mięsnych, zagęszczone mieszanką mąki i wody lub odtłuszczonego mleka, np. koperkowy, potrawkowy, cytrynowy, jajecznica z białek, ograniczone ilości i częstotliwość spożywania potraw z mąki takich jak leniwe pierogi z chudego twarogu lub białego sera, kopytka, pierogi z owocami, cukier i słodycze w bardzo ograniczonych ilościach: powidła owocowe,dżemy, miód, cukier, syropy, niskosłodzone galaretki, landrynki, napary z ziół, przyprawy: liście laurowe, ziele angielskie, koperek, wanilia, cynamon sok z cytryny i sól, inne w ograniczonych ilościach, budynie owocowe na odtłuszczonym mleku, słaba herbata bez cukru, słaba kawa zbożowa. Produkty niewskazane na diecie bogatoresztkowej to głównie te oczyszczone z błonnika i z wysoką zawartością tłuszczu:pieczywo o niskiej zawartości błonnika, zwłaszcza świeże pszenne z jasnej mąki, w tym bułki, chleb razowy na miodzie, pieczywo cukiernicze i półcukiernicze, biała mąka pszenna z wysokiego przemiału (typ oznaczony niską liczbą), mąka kukurydziana, mąka ziemniaczana, kasza manna, kukurydziana, krakowska, biały ryż, tłuste mleko i fermentowane napoje mleczne, tłusta śmietana i śmietanka sery żółte, dojrzewające, topione i inne tłuste nadmierne ilości masła, duże ilości żółtek tłuste mięsa: wieprzowina, baranina, dziczyzna, kaczka, gęsina, podroby, ryby solone, ryby marynowane, tłuste ryby, tłuste wędliny, pasztety, tłuszcze zwierzęce, paszteciki, makarony jajeczne, potrawy smażone, dania pieczone i duszone w tłuszczu, dania z zasmażkami, zupy na wywarach z kości, bigos, golonka, sosy śmietanowe, majonez i sosy majonezowe, napoje alkoholowe, kawa, mocna herbata, kakao, słodycze zawierające tłuszcze i/lub alkohol, naleśniki, ciasta, ciasta francuskie, kisiele, tłuste lody, bita śmietana, kremy i torty. W diecie bogatoresztkowej około połowa dziennej dawki błonnika pochodzi z pełnoziarnistych produktów zbożowych, pieczywa ulleo/ bogatoresztkowa: dzienna racja pokarmowaW diecie bogatoresztkowej zapewniającej ok. 2000 kcal dziennieProdukty zbożowepieczywo razowe: 160 g mąka, kasze, makarony: 35 g (100 g pieczywa = 75 g mąki, kaszy lub makaronu)Mleko i produkty mlecznemleko: 500 g ser biały twarogowy: 30 g ser żółty: 10 g (100 g mleka = 15 g białego sera lub 10 g żółtego sera) masło: 15 g śmietana 18 proc. tłuszczu: 20 g (4 g masła = 20 g śmietany)Jaja:Jaja: ok. 3/4 sztuki (1 jajko (50 g) = 50 g mięsa lub 50 g sera białego)Mięso i rybymięso i drób z kością: 100 g wędliny: 20 g filety rybne: 35 g (100 g mięsa = 80 g szynki lub świeżych wędlin lub 100 g białego sera lub 85 g filetów z ryby)Tłuszcze roślinneoleje roślinne: 10 g inne tłuszcze: 10 g ZiemniakiZiemniaki z odpadkami: 200 g Warzywa i owoce (z odpadkami)warzywa i owoce obfitujące w witaminę C: 300 g warzywa obfitujące w karoten: 250 g pozostałe warzywa i owoce: 500 g owoce suszone: 60 g Nasiona roślin strączkowych (suche)fasola, groch: 2 g Cukier i słodyczecukier: 25 g dżem, marmolada: 20 g (100 g cukru = 125 g miodu lub 150 g dżemu czy marmolady).Zawartość poszczególnych składników odżywczych dla menu zapewniającego ok. 2000 kcal dziennie powinna wynosić:białko: 75 g (15 proc. energii diety), tłuszcz: 70 g (31 proc.), węglowodany: 270 g (54 proc.), błonnik pokarmowy: 40 g, włókno surowe: 10 g, wapń: 1000 mg, żelazo: 20 mg, witamina A: 1800 mcg retinolu, witamina B1: 1,3 mg, witamina B2: 2,1 mg, witamina C: 70-100 mg. Na diecie wysokobłonnikowej najistotniejsze działanie prozdrowotne mają warzywa, które oprócz włókna pokarmowego zapewniają szeroki wachlarz aktywnych fitoskładników idornbrach/ bogatoresztkowa: jadłospisPrzykładowy jadłospis na 7 dni według mgr inż. Anny Rościszewskiej-Stoyanow:PoniedziałekŚniadanie IKasza jęczmienna na mleku Śniadanie IIChleb litewski Dorsz wędzony Rzodkiewki Słaba herbata ObiadZupa krem z selera na wywarze z włoszczyzny Kurczak duszony w sosie koperkowym Ziemniaki z wody Surówka z pomidorów i cebuli Pieczone jabłko PodwieczorekMorele KolacjaChleb sitkowy Pasta z białego sera z czosnkiem i oliwą Napar z rumianku WtorekŚniadanie IPłatki owsiane na odtłuszczonym mleku Śniadanie IIChleb graham Masło Chuda szynka Sałata Kawa zbożowa ObiadZupa szczawiowa na wywarze z włoszczyzny z ziemniakami 1/2 jajka na twardo Sztuka mięsa Ziemniaki Sałatka z buraczków Kompot z jabłek PodwieczorekWinogrona KolacjaRyba w galarecie z sokiem z cytryny Cykoria Pieczywo chrupkie pełnoziarniste Napar z rumianku ŚrodaŚniadanie IKasza gryczana na odtłuszczonym mleku Polecamy również:Poznaj właściwości i wartości odżywcze kaszy gryczanej!Śniadanie IIChleb żytni razowy Masło Gotowane mięso na zimno Pomidor ObiadZupa kalafiorowa na wywarze z włoszczyzny Pieczony kabaczek nadziewany mielonym mięsem Sałata z sosem winegret Kompot z agrestu PodwieczorekCzarne porzeczki KolacjaSałatka z ziemniaków i cebuli z olejem Odtłuszczona maślanka CzwartekŚniadanie IKasza jaglana na odtłuszczonym mleku Śniadanie IIChleb sitkowy Pasta z chudego twarogu i szczypiorku Słaba herbata ObiadZupa pomidorowa czysta na wywarze z włoszczyznyDuszona cielęcina Ziemniaki Szpinak Kompot z truskawek PodwieczorekBrzoskwinie KolacjaChleb graham Masło Polędwica Sałata Napar z rumianku PiątekŚniadanie IPłatki owsiane na odtłuszczonym mleku Śniadanie IIChleb razowy Masło Rzodkiewki Serwatka ObiadZupa szpinakowa na wywarze z włoszczyzny z odtłuszczonym zsiadłym mlekiem 1/2 jajka na twardo Gotowane filety z dorsza Ziemniaki Pory z wody Sałata Kompot ze śliwek PodwieczorekMaliny KolacjaMarchewka duszona z groszkiem Chleb graham Kefir z odtłuszczonego mleka SobotaŚniadanie IKasza jęczmienna na odtłuszczonym mleku Śniadanie IIPieczywo z otrębami Masło Kawa z odtłuszczonym mlekiem ObiadBarszcz czysty na wywarze z włoszczyzny z fasolą Pieczony kurczak Ziemniaki Mizeria Kalafior z wody Kompot z jabłek PodwieczorekCzarne jagody KolacjaSałatka jarzynowa z olejem Gotowana cielęcina Napar z mięty NiedzielaŚniadanie IPłatki owsiane na odtłuszczonym mleku Śniadanie IIPumpernikiel Masło Sałata Białko jaja na twardo Słaba herbata ObiadZupa jarzynowa na wywarze z włoszczyzny Pulpety wołowe Ziemniaki Sałata z olejem Kompot z jabłek PodwieczorekMaliny KolacjaChleb sitkowy Pasta z wędzonego dorsza z musztardą i olejem Napar z rumianku W jadłospisie leczniczej diety bogatoresztkowej każdego dnia pojawiają się zupy warzywne, typu krem ZM4rtine/ bogatoresztkowa: przepisyWysokobłonnikowe dania dla osób zdrowych powinny zawierać jak największe ilości rozmaitych warzyw i owoców, a ponadto naturalne kasze i inne nieprzetworzone produkty roślinne. Natomiast przepisy na dania stosowane w leczniczej diecie bogatoresztkowej, podane poniżej wg Zofii Wieczorek-Chełmińskiej, ściśle definiują proporcje używanych składników, których ilość składników podano dla 4 porcji potraw. MenuPasta z ryby Sałatka jarzynowa Sałatka z buraczków z jabłkiem Barszcz z buraków z fasolą Zupa pomidorowa niezabielana Zupa jarzynowa Zupa krem z selera Zupa szpinakowa ze zsiadłym mlekiem Duszona cielęcina z warzywami Sztuka mięsa w sosie jarzynowym Pulpety cielęce Gotowana cielęcina Kabaczek nadziewany mięsem PrzepisyPasta z rybyPokrój marchewkę, pietruszkę i marchewkę i ugotuj w niewielkiej ilości wody z 200 g chudej ryby, np. filetu z dorsza, odcedź, zmiksuj i dodaj 1/2 pęczka natki pietruszki, drobno posiekanej, 1 łyżkę domowego majonezu i sól do jarzynowaUgotuj w skórkach 1 marchewkę, 1 pietruszkę, 1 ziemniaka i 1/2 małego selera, ostudź, obierz i pokrój w drobną kostkę razem z 1 ogórkiem kiszonym i 1 średnim jabłkiem bez skórki. Dodaj sos z 2 łyżek majonezu z sokiem z 1/2 cytryny, dopraw do smaku cukrem i solą, posyp 1 łyżką posiekanej natki z buraczków z jabłkiemUgotuj lub upiecz 4 średnie buraki w mundurkach, ostudź, obierz i zetrzyj na tarce o średnich otworach, Obierz 2 średnie jabłka i zetrzyj na tarce o dużych otworach, po czym połącz z burakami, dodaj 1 łyżkę oleju, dopraw sokiem z 1/2 cytryny, cukrem i solą do z buraków z fasoląPokrój drobno 1 marchewkę, 1 małą pietruszkę, 1/4 małego selera i 4 małe buraki i ugotuj wywar z dodatkiem liścia laurowego i ziela angielskiego, dodaj 1 szkl. zakwasu buraczanego i 1/2 szkl. dobrze namoczonej i ugotowanej białej fasoli. Dodaj sok z 1/2 cytryny oraz cukier i sól do pomidorowa niezabielanaPokrój w kostkę 1 marchewkę, 1 pietruszkę, 1/4 małego selera i ugotuj wywar, po czym go odcedź (warzywa wykorzystaj np. do sałatki jarzynowej). Pokrój pomidory, rozgotuj, przetrzyj przez sito i połącz w wywarem. Zagotuj, wlej 1 łyżkę oleju, dopraw do smaku cukrem i solą, dodaj 1 łyżkę posiekanej natki jarzynowaZetrzyj grubo 2 marchewki, 2 pietruszki, 1/2 małego selera i 1 małą cukinię, zalej wrzątkiem i ugotuj. Wymieszaj 1 łyżkę mąki pszennej w 1 szkl. odtłuszczonego jogurtu naturalnego i mieszając wlej zawiesinę do gorącej zupy, całość zagotuj, dopraw solą do smaku i posyp 1 łyżką posiekanej natki pietruszki i 1 łyżką posiekanego selerowaPosiekaj 1 marchewkę, 1 małą pietruszkę i dużego selera, zalej wrzątkiem i ugotuj, po czym całość zmiksuj. Wymieszaj 1 łyżkę mąki pszennej w szkl. odtłuszczonego mleka i mieszając wlej zawiesinę do gorącej zupy, całość zagotuj, dopraw solą do smaku i posyp 1 łyżką posiekanej natki szpinakowa ze zsiadłym mlekiemPokrój drobno 1 marchewkę, 1 pietruszkę i 1/4 małego selera, ugotuj wywar i go odcedź (warzywa wykorzystaj do innej potrawy). Dodaj do wywaru 2 łyżki rozmrożonego lub ugotowanego szpinaku, zmiksowanego, dodaj mieszankę 1 łyżki mąki pszennej w 1 szkl. odtłuszczonego zsiadłego mleka, zagotuj mieszając. Dopraw do smaku cukrem i cielęcina z warzywamiZalej niewielką ilością wrzątku 400 g cielęciny bez kości, dodaj sól i gotuj pod przykryciem ok. 50 min, dodaj 1 marchewkę, 1 pietruszkę i 1/4 małego selera i ugotuj do miękkości. Odcedź wywar, pokrój mięso na 4 porcje w poprzek włókien mięśniowych, a warzywa potnij w kostkę lub grubo zetrzyj. Wymieszaj 1 łyżkę mąki pszennej w 1/2 szkl. odtłuszczonego jogurtu naturalnego, wlej do wywaru i zagotuj mieszając. Dodaj warzywa i dopraw solą, dodaj 1 łyżkę posiekanej natki pietruszki i koperku, zalej sosem mięso. Sztuka mięsa w sosie jarzynowymZalej wrzątkiem 400 g wołowiny bez kości i ugotuj na wolnym ogniu pod przykryciem. Pod koniec dodaj 2 marchewki, 1 pietruszkę i 1/4 małego selera, ugotuj i wyjmij w wywaru. Pokrój warzywa w kostkę, zalej 1 szklanką wywaru, zagotuj i wlej mieszankę 1 łyżki mąki pszennej i 1/2 szkl. odtłuszczonego jogurtu naturalnego, mieszając zagotuj, dodaj 1 łyżkę posiekanej natki pietruszki oraz pieprz ziołowy i sól do smaku. Pokrój mięso na 4 porcje w poprzek włókien mięśniowych i zalej sosem. Pulpety cielęceZalej 1 marchewkę, 1 pietruszkę i 1/4 małego selera niewielką ilością wrzątku i ugotuj pod przykryciem. Pokrój w kostkę 400 g cielęciny bez kości. Potnij na kromki 2 małe czerstwe bułki, namocz w 1/2 szkl. odtłuszczonego mleka, odciśnij i zmiel razem z mięsem. Dodaj 1 białko jaja, 1/2 łyżeczki mąki ziemniaczanej, 1 łyżkę posiekanej natki pietruszki, majeranek, pieprz ziołowy i sól do smaku. Wyrób masę, uformuj pulpety i obtocz w mieszance 1 łyżki tartej bułki i 1 łyżki mąki pszennej. Włóż do wrzącego wywaru z warzyw i ugotuj pod przykryciem na małym ogniu, po czym wyjmij, posyp 1 łyżką posiekanej natki pietruszki i wyłóż obok ugotowane cielęcinaZalej wrzątkiem 400 g cielęciny bez kości i ugotuj na wolnym ogniu pod przykryciem. Pod koniec dodaj pokrojone warzywa: 2 marchewki, 1 pietruszkę i 1/4 małego selera, 1 łyżkę oleju i majeranek, uzupełnij wodę, dopraw do smaku solą i ugotuj. Pokrój mięso na 4 porcje w poprzek włókien mięśniowych i podawaj z ugotowanym warzywami i 1 łyżką posiekanej natki nadziewany mięsemUgotuj na sypko 1/2 szkl. ryżu w 1 i 1/2 szkl. wody. Zmiel 250 g chudego ugotowanego mięsa. Przetnij wzdłuż na pół 2 małe kabaczki, wydrąż pestki. Połącz ryż z mięsem, 1 łyżką posiekanej natki pietruszki, wypełnij nadzieniem połówki kabaczków, ułóż je w rondlu, podlej 1 szklanką wywaru z warzyw, dodaj 1 łyżkę oleju słonecznikowego lub sojowego i oprósz szczyptą soli. Gotuj pod przykryciem na wolnym ogniu, aż kabaczki będą miękkie, a pod koniec zalej mieszanką 1 szkl. odtłuszczonego mleka z 2 łyżkami koncentratu pomidorowego, 1 łyżką mąki pszennej i 1 łyżki tartej bułki, i gotuj, aż sos zgęstnieje. Zjedz kabaczki z sosem, dodając do każdej porcji po 1/2 łyżki posiekanej natki pietruszkiŹródłaZofia Wieczorek-Chełmińska „Żywienie w chorobach przewodu pokarmowego”, PZWL Jan Hasik, Lech Hryniewski, Marian Grzymisławski „Dietetyka”, PZWL Red. prof. dr hab. n. med. Mirosław Jarosz „Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja”, IŻŻ D. Górecka, P. Janus, P. Borysiak-Marzec, K. Dziedzic „Analiza spożycia błonnika pokarmowego i jego frakcji w Polsce w ostatnim dziesięcioleciu w oparciu o dane GUS”, Problemy Higieny i Epidemiologii 2011 Maria Śmiechowska, Marcin Jurasz „Zawartość włókna surowego w wybranych produktach zbożowych”, Problemy Higieny i Epidemiologii 2014 Polecane ofertyMateriały promocyjne partnera
2 porcji mleka/ produktów mlecznych w ciągu dnia. ryby co najmniej raz w tygodniu. Jeśli porcja nabiału to na przykład szklanka mleka, czy pół szklanki jogurtu, a do tego dołożymy rybę to już mamy 22 g białka w ciągu dnia w samym przedszkolu. Nie wliczając w to aminokwasów występujących w innych produktach.
Dieta wątrobowa stosowana jest w ramach profilaktyki lub terapii chorób wątroby. Jej celem jest wsparcie pracy wątroby, wyrównanie niedoborów żywieniowych oraz ograniczenie czynników uszkadzających i obciążających narząd .
Odpowiednie i zbilansowane żywienie dzieci to podstawa właściwego rozwoju i często niedoceniana inwestycja na całe dorosłe życie. Zdrowe żywienie dziecka nie mu
. 595 658 90 138 525 441 632 550
dieta bogatoresztkowa jadłospis dla dzieci
